Inleiding
Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) lopen meer risico op lees- en spellingsproblemen dan typisch ontwikkelende kinderen. Het risico wordt groter als deze kinderen ook een fonologische spraakontwikkelingsstoornis (SOS) hebben.
De NSDSK heeft twee behandelgroepen voor kinderen met TOS: een algemene TOS-behandelgroep (de Ster) en een fonologiegerichte TOS-behandelgroep (de Zon) voor kinderen met voorliggende fonologische problemen. Bij de Zon werken behandelaren naast de fonologie ook aan de beginnende geletterdheid. Eerder onderzoek toonde aan dat de Zon-behandelgroep dat de vroege fonologische ontwikkeling van kinderen met TOS en SOS sneller vooruitgaat met de Zon-behandeling dan de Ster-behandeling (Ketelaar, Diender & Scheper, in voorbereiding). In het follow-up onderzoek Lezen na Vroegbehandeling onderzoeken we of de fonologiegerichte behandeling van de Zon ook een positievere invloed heeft op de latere geletterdheidontwikkeling.
Inhoud
We presenteren de eerste resultaten van het follow-up onderzoek. De kinderen uit het eerdere onderzoek zijn inmiddels 8 of 9 jaar oud. We gaan op huisbezoek om de taal-, spraak- en geletterdheidontwikkeling in kaart te brengen en vragen de leerlingvolgsysteemgegevens op. Zo kunnen we achterhalen hoe de geletterdheidontwikkeling verloopt bij kinderen met TOS en SOS, en of het type behandeling (Zon of Ster) hierop van invloed is.
Toepasbaarheid
Dit onderzoek geeft nieuwe kennis over de ontwikkeling van de geletterdheid van kinderen met TOS en SOS. Ook geeft het inzicht in de invloed van een fonologiegerichte vorm van Vroegbehandeling op de lees- en spellingsontwikkeling. Deze lezing zet aan tot discussie over de vraag of en op welke manier fonologiegerichte behandeling een (prominentere) plek kan krijgen in de behandeling van kinderen met TOS en voorliggende fonologische problemen.
Doelgroep
De lezing is bedoeld voor professionals in de zorg en het onderwijs voor kinderen met TOS en vereist geen voorkennis.
Verbinding met thema
Dit follow-up onderzoek is een voorbeeld van ‘samenwerken in onderzoek’: eerder verzamelde gegevens worden optimaal benut. En er vindt een wisselwerking plaats tussen wetenschappelijk onderzoek en de klinische praktijk. Het sluit ook aan bij samenwerking in het leveren van optimale ondersteuning voor kinderen met TOS, waarin aandacht voor mondelinge en geschreven taalbevordering centraal staan.